acchi s.m.
0.1 acchi, achi, acio, api, apiu, apy; f appiu.
0.2 Lat. apium (VSES s.v. accia1).
0.4 Cit. tutti i testi.
0.5

Polir.: acchi acquàticu 1.1; acchi salvaggiu 1.2.

0.6 NSi includono qui le forme del tipo appiu.
0.8 AScobar: achiappiu.
Valla: achi, appio.
0.8 BDel Bono: ø.
Vinci: ø.
Pasqualino: ø.
Mortillaro: ø.
Biundi: ø.
Traina: ø.
Macaluso Storaci: ø.
VS: acciu.
0.8 CTLIO: appio1.

Note: In Del Bono, Pasqualino, Mortillaro, Biundi, Traina e Macaluso Storaci è att. solo il femm. accia.
0.9 Roberta Romeo 13.05.2022.
ISSN 2975-111X
1 [Bot.] Pianta erbacea della famiglia delle Ombrellifere, gen. il sedano.

[1] Gl DeclarusXIVM - Angelo Senisio, Declarus, 20r, pag. 19.16: Apium pii... quedam herba, que dicitur achi.

[2] Gl F ScobarXVIL (1519) - Voc. bilingue, pag. 6b: achi herba canuxuta apium, olus atrum, olus pullum, helios[el]inum...

[3] Gl F ScobarXVIL (1519) - Voc. bilingue, pag. 27a: appiu herba oi achi apium; id. oi achu helioselinum...

[Con rif. al suo impiego officinale (in partic., il seme, la radice e il succo estratto) in medicina e in mascalcia].

[4] MascalciaCrSpXIVP - Tratt. di mascalcia, ms. CrSp, volg. Ruffo, Rimediu, pag. 594.10: a kista lesiuni è bonu lu succu di la herba blanca e di li achi, et altritanta sungia veccha et un pocu di vinu blancu e di oglu...

[5] ThesaurusXVR - Thesaurus pauperum, 9.15, pag. 19.11: la radicata di li achi, purtata apisa a lu collu, soda lu duluri di li denti.

[6] ThesaurusXVR - Thesaurus pauperum, 22.3, pag. 34.10: la simenta di li acchi, data a biviri, tucti li vermi auchidi.

[7] MascalciaR1XVF - Tratt. di mascalcia, ms. Ricc., volg. Ruffo e Ierocle, [I.6] Si la vissica esti unflata .vj.-1: Si la vissica esti unflata prindi sucu di finochu et di anitu et di achi et misca cum vinu caldu dulchi et ova <et> aiqua tipida, et mictichilu per la bucca et sirrà sanu.

[8] MascalciaR2XVF - Tratt. di mascalcia, ms. Ricc., volg. Ruffo, [XLIII] <liiij> <Unguentu bonu a li oculi>-2: micti in lu oculu pipi, tartaru, galla, succu di apiu, sali, blancu di ovu tucta...

1.1 [Bot.] Locuz. Acchi acquàticu: erba officinale (nell'es., impiegata contro il bruciore di stomaco); sedanina selvatica (Sium latifolium).

[1] ThesaurusXVR - Thesaurus pauperum, 17.6, pag. 27.13: lu apiu aquaticu, pistatu cum mullica di pani et implastatu, leva multu arduri di stomacu.

1.2 [Bot.] Locuz. Acchi salvaggiu: erba officinale (melissa?).

[1] MascalciaR1XVF - Tratt. di mascalcia, ms. Ricc., volg. Ruffo e Ierocle, [I.7] <Di lu non potiri stillari .vij.>-3: prindi la erba blanca et achi salvaiu, bullilu cum vinu odoriferu, et colatu d'aqui llu biva.

[2] MascalciaR1XVF - Tratt. di mascalcia, ms. Ricc., volg. Ruffo e Ierocle, [I.33] Li unfflacciuni facti comu pustelli .xxx<ii>j.-2: Esti ancora unguentu simili a zò comu per la plaga facta di li api salvaggi, la quali si chama antidonus.

[3] Gl F ScobarXVIL (1519) - Voc. bilingue, pag. 7a: achi salvaiu apiastrum.